Ulusların Zenginliği Eserinin İncelemesi

Günümüzde en güzel çevirisi İş bankası kültür yayınları Hasan Ali klasikler dizisinde yapılan bu kitap çağdaş iktisat açısından ilk kitap olma özelliği taşımakla birlikte asıl ismi ise Milletlerin Zenginliği ve Doğası üzerine bir inceleme olarak bilinmelidir.

İskoç bir düşünür ve iktisatçı olan Adam Smith’in 1776’da çıkan bu kitabı meşhur gizli el ve “bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinler” cümlesiyle klişeleşmiş bir iktisat incelemesi niteliği taşımaktadır.

  1. yüzyılın önemli düşünürlerin den biri olan Adam Smith bu kitap da iktisat teorisini açıklarken ahlak felsefesinden çokça yararlandığını görüyoruz. Sadece 18. Yüzyıl ekonomistleri değil ondan sonra gelen çoğu ekonomist ve iktisatçı da çağdaş iktisat anlayışının kapılarını açan bu iktisatçının peşinden ilerledi.

Milletlerin Zenginliği neyi ifade ediyor?

1776′ yılında ortaya konulan bu kitap dili ağır olmakla birlikte sonuna kadar okuma sabrı gösterilirse tarihsel açıdan ekonominin gelişimi ve yön arayışı noktasında nasıl evrildiğini anlamak mümkün olabilir. Serbest piyasa ekonomisinin ilk açılış konuşması olarak değerlendirme yapabileceğimiz bu yapıt dönemine göre ileri adımları olmakla birlikte ortaya çıkmasından 200 yıl sonra kapitalist sistemin yerleşmesinde ve sistem eleştirisine büyük katkıları olması dolayısıyla birçok iktisatçı dan da eleştiri payını alıyor. Özelikle 1789 Fransız ihtilali ile birlikte imparatorluktan uluslara geçiş aşamasında olan bir dönemi düşünecek olursak bu iktisat teorisini bir tarihsel anlamda değerlendirmek kitabı anlamamız noktasında çok önemli olacaktır.

Eleştiri ve karşıt görüşler

Kitabın yazılışından bu yana kitap taraftar kazanırken aynı zamanda bir o kadar da karşıt görüşün hedefinde oldu. Eleştiri yapılacak noktası olarak ortaya konulan bu kitabın değindiği ulusların zenginliği değil bir gurubun zenginliği olduğu görüşüdür. Bu görüş ise hala varlığını koruyarak çağdaş iktisat anlayışı olarak kabul gören kapitalist sistemin yarattığı tahribatı eleştirenler ile aynı iktisatçılardır.